НОЧ РАССТРАЛЯНЫХ ПАЭТАЎ

Лiтаратурныя чытаннi  29 кастрычніка 20:00


Курапаты, «Галгофа»  (каля курапацкага мемарыяла)

 

ШТО ЗА МЕРАПРЫЕМСТВА?

29 кастрычніка 1937 году адбыўся самы чорны дзень у гісторыі беларускай літаратуры. За адну ноч з 29-га на 30-га карнікі НКВД расстралялі цэлую групу пісьменьнікаў, сярод якіх былі Анатоль Вольны, Платон Галавач, Алесь Дудар, Міхась Зарэцкі, Васіль Каваль, Майсей Кульбак, Юрка Лявонны, Валеры Маракоў, Юлі Таўбін, Міхась Чарот ды іншыя, агулам 22 чалавекі

Усяго ў тую ноч былі зьнішчаны больш за 100 прадстаўнікоў беларускай творчай і навуковай інтэлігенцыі і дзяржаўнага апарату. І нават праз 82 гады кат не названы катам, а нявінны чалавек не названы нявіннай ахвярай — і таму з курапацкіх западзін нявінная кроў яшчэ і сёньня крычыць да Нябёсаў

Каб ушанаваць памяць нявінна забітых запрашаем вас на літаратурныя чытаньні «Ноч расстраляных паэтаў»

29 кастрычніка, 20:00 - Курапаты, «Галгофа» (каля курапацкага мемарыяла)

 


 

ШТО ЗДАРЫЛАСЯ ЎНОЧ З 29-30 КАСТРЫЧНІКА 1937 ГОДА?

— Чаму пра падзеі гэтай ночы важна памятаць?

— Ноч 29-30 кастрычніка - наглядны прыклад таго, што глыбіня гвалту невымерная. Але трэба разумець, што такіх начэй было ў 1930-я гады мноства. Гэта быў сапраўды крывавы паток, у які траплялі абсалютна ўсе слаі насельніцтва. Гісторык Леанід Маракоў напісаў пра гэта цэлую кнігу «Ахвяры І карнікі». Яна складаецца з кароткіх, на два радкі, біяграфій расстраляных у сталіцы БССР са жніўня 1937-го па лістапад 1938-го. Чатырыста старонак, па дваццаць біяграфій на кожнай — 8 тысяч ахвяраў расстрэлаў за гэты перыяд. Менавіта Маракоў назваў гэты час «крывавай тунэлем смерці».

Чытаць усё інтэрв'ю


спіс забітых

 

ДЗЕ ЗНАХОДЗІЦЦА МЕМАРЫЯЛЬНЫ КОМПЛЕКС «КУРАПАТЫ»

«Галгофа» — гэта цэнтр мемарыяла, побач з новаўбудаваным помнікам і трыма крыжамі, менавіта там плануецца адбыцца «Ноч паэтаў»

 


 

РАІМ ПАСЛУХАЦЬ

Праект «(Не)расстраляная паэзія»

Музыку да вершаў расстраляных у 1937-м літаратараў пагадзіліся напісаць вядучыя беларускія выканаўцы

 


 

ДАВЕДАЦЦА БОЛЕЙ

svaboda.org

Чытаць

Імена

Чытаць

kyky.org

Чытаць

Белсат

Глядзець
як прайшлі «Ноч Паэтаў у 2018 г»

 


 

РАІМ ПАЧЫТАЦЬ

"— Я вашых «Тутэйшых» ім не дарую, дзядзька Янка, — сціскае кулакі Дудар. Ён сёння п'янее цяжкім злым ап'яненнем, у вачах стаяць слёзы. — Не дарую ім. І трэццяга тома вашага з п'есай гэтай, забароненага, з друкарскай машыны знятага, не дарую. Маўчу, але не дарую. Гэта нашая ўлада была, наша рэвалюцыя, наша краіна. Яны прыйшлі і надзелі нам ярмо, не горш за царскае. Але мусім маўчаць, інакш і тое, што маем, адбяруць. А я не буду маўчаць.

— Цішэй, цішэй, Шурка. Гарачы ты надта. Не бывае такога, каб лес секлі — і трэска не ляцела. Будуецца краіна. Той, хто ўмее яе будаваць, ведае, пэўна, як гэта робіцца. Поўна, «Тутэйшыя» — не надта надзейны падмурак. А ў нас шляху іншага няма. Нам ані з'язджаць няма куды, ані бегчы. Тут наша зямля. Трэба трываць.

— Дык трываем — і маем што? Нашых кніг наборы рассыпаюцца. Нашых — не рускіх. Ва ўніверсітэце слова беларускага ў калідоры не пачуеш, як мы з Аляксандровічам на заняткі не прыйдзем. Мо, памыліліся мы, дзядзька Янка? Чакалі сабе, беларусам волі, а прычакалі гасцей на сваю галаву.

— Ты болей ні з кім не гутары так, Шурка, па-бацькоўску прашу цябе. Запомніў? Трывай. Што можам, мы робім. Але з уладаю нашай трэба жыць у згодзе, бо без яе не будзе нават таго, што маем сёння. Усё ж кнігі выходзяць, і спектаклі ставяцца. Усё будзе ў свой час. За царом таксама не верылі, што прычакаем волі, але ж прычакалі.

— Ці воля гэта, дзядзька Янка?

— Мо, так яна і выглядае, тая воля. Адкуль ведаць нам, Шурка? Хіба мы яе бачылі?"

Размова Я. Купалы з А. Дударам (расстрэляным уноч з 29 па 30 кастрычніка 1937-га года). Урывак з гістарычнага рамана «Гасцініца Бельгія» Ганны Севярынец.

Падрабязней

×